Na dzień 23 września przypada coroczne święto Międzynarodowego Dnia Języków Migowych, a już w najbliższą niedziele będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Głuchych i Języka Migowego. W związku z tym warto jest przypomnieć, w jaki sposób porozumiewają się osoby niesłyszące.

Według szacunków społeczność osób głuchych na świecie liczy 70 milionów. Brak jest danych dotyczących liczby osób korzystających z języka migowego, który występuje w 200 do 300 odmianach, nie zawsze pokrywających się z granicami państw i z zasięgiem języków mówionych.

Ogólnie mówiąc, język migowy jest systemem umownych znaków, wykonywanych za pomocą gestów i mimiki twarzy. Tego sposobu komunikacji używają przede wszystkim osoby, u których doszło do uszkodzenia słuchu w stopniu znacząco uniemożliwiającym odbiór języka mówionego.

Wielość odmian języka migowego i wciąż rosnąca ich liczba, sprawiają, że nie istnieje uniwersalna jego wersja. Wspólną cechą wszystkich odmian jest gestowo-wzrokowa forma przekazu. Jeśli chodzi o nasz kraj, stosowany jest dwustuletni, naturalny Polski Język Migowy (PJM). Występuje też tzw. System Językowo Migowy, stworzony przez osoby słyszące, by ułatwić porozumiewanie się z osobami głuchymi. Określany jest mianem języka miganego. Jednoczesne mówienie i miganie jest kodowaniem języka polskiego. Miga się precyzyjnie, słowo za słowem, zgodnie z szykiem gramatycznym języka polskiego, bez kontekstu, bez wykorzystywania mimiki.

Jak już wspomnieliśmy PJM jest naturalnym językiem osób głuchych. Tym językiem są oni w stanie wyrazić myśli, uczucia i emocje w sposób nieograniczony, rozwijając postrzeganie i wyobraźnię. Jest zróżnicowany geograficznie, co oznacza, że znaki migowe różnią się czasem od siebie, w zależności od regionu Polski. Jest językiem odrębnym od języka polskiego. Posiada własną gramatykę wizualno – przestrzenną. Nie można jednocześnie mówić po polsku i migać w PJM, jako że mowa opóźnia przekaz migowy. Podczas migania wykonuje się ruchy artykulacyjne, używa się gestów, mimiki twarzy, elementów niemanualnych wykonywanych w przestrzeni, a więc zmian położenia tułowia i głowy, poprzez stosowanie ich odchyleń i zwrotów, a także zmieniając tempo tych ruchów.

W Polsce PJM posługuje się około 50 tysięcy osób. Natomiast SJM stosują przede wszystkim pracownicy urzędów, komunikując się z osobami głuchymi.

Na koniec warto jeszcze wspomnieć o powstałej niedawno turystycznej karcie, ułatwiającej komunikację osobom głuchym w obiektach noclegowych. Została ona przygotowana przez Zachodniomazurską Lokalną Organizację Turystyczną. Karta zawiera pytania najczęściej pojawiające się podczas pobytów w hotelach. Więcej informacji o karcie można znaleźć klikając w poniższe łącze: https://mazury-zachodnie.pl/aktualnosci/1147-karta-komunikacji-z-osoba-glucha-w-obiektach-noclegowych